ไซนัสอักเสบ หรือ มะเร็งหลังโพรงจมูก
ไซนัสอักเสบ หรือ มะเร็งหลังโพรงจมูก
ผู้ป่วยหลายรายที่มารับการฉายรังสีมะเร็งหลังโพรงจมูก มีประวัติการรักษาไซนัสอักเสบ หรือ โพรงจมูกอักเสบมานาน วันนี้เราจะมาทำความรู้จักกับมะเร็งหลังโพรงจมูกกันให้มากขึ้น เพื่อให้เราสามารถสังเกตุอาการตัวเองได้
มะเร็งหลังโพรงจมูก พบมากใน
- คนเอเชีย โดยเฉพาะ จีน,ฮ่องกง,ไต้หวัน,ไทย
- พบในเพศชายมากกว่าเพศหญิงถึง 2 เท่า
- อายุที่พบมาก แยกเป็น 2 ช่วง ได้แก่ ช่วงอายุ 15 – 25 ปี และ อายุ 50 – 60 ปี
ปัจจัยเสี่ยง
- การติดเชื้อ EBV (Epstein-Barr Virus) โดยเชื้อนี้ติดได้เหมือนเชื้อไวรัสตระกูลเริม ติดต่อโดยผ่านทางน้ำลาย การทานอาหารร่วมกัน การจูบปาก การไอ เมื่อติดเชื้อแล้ว มักไม่มีอาการ แต่เชื้อจะยังอยู่ในร่างกาย สามารถกำเริบกลับมาได้ และสามารถแพร่เชื้อได้ตลอดเวลา ดังนั้นทุกคนมีความเสี่ยงจะได้รับเชื้อ EBV แต่จะก่อให้เกิดโรคหรือไม่นั้นขึ้นอยู่กับพันธุกรรมและสิ่งแวดล้อมของแต่ละบุคคล
- การอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่เป็นฝุ่นควัน,ฝุ่นละออง,ควันบุหรี่,ธูป
- การรับประทานและสุขภาวะ ได้แก่ผู้ที่ชอบรับประทานปลาหมักเค็ม ปลาร้า เนื้อเค็ม การสูบบุหรี่ ผู้ที่สุขภาพช่องปากไม่ดี มีภาวะการอักเสบ
- ปัจจัยทางพันธุกรรม
อาการไซนัสหรือมะเร็งหลังโพรงจมูก
- ผู้ป่วยส่วนใหญ่ (60-70%) จะพบแพทย์ครั้งแรกด้วยก้อนที่คอโตโดยไม่มีอาการเจ็บปวด โดยอาจพบก้อนข้างเดียวหรือทั้งสองข้างก็ได้
- รองลงมา (40 – 70%) มีอาการเหมือนเป็นหวัด คัดจมูก น้ำมูกไหล มีเลือดกำเดา กลุ่มนี้มักพบว่าจะได้รับการรักษาแบบไซนัสอักเสบเรื้อรังมาก่อน
- อีกส่วนหนึ่ง (40 -60%) มีอาการปวดหู หูอื้อ มีน้ำออกจากหู การได้ยินน้อยลงหรือมีเสียงในหู
- และอีก 20% มีอาการทางระบบประสาท เช่น หน้าชา ตามองเห็นภาพซ้อน กลอกตาได้ไม่สุด ปวดศีรษะ บางรายอาจมีอาการเสียงแหบ กลืนลำบาก สำลักบ่อย
การวินิจฉัย
- ซักประวัติ ตรวจร่างกาย ประวัติครอบครัว
- การเจาะตรวจชิ้นเนื้อ โดยให้ยาชาเฉพาะที่หรือส่องกล้อง
- การตรวจเลือด
- การตรวจทางรังสี ได้แก่ CT Scan, MRI, เอกเรย์ปอด, อัลตราซาวน์, Bone scan, PET scan ซึ่งรังสีแพทย์จะเป็นผู้พิจารณาวัตถุประสงค์และเครื่องมือในการวินิจฉัยที่เหมาะสมกับระยะของโรค
การรักษา
- การฉายรังสีอย่างเดียว สามารถทำได้ในผู้ป่วยที่ระยะเริ่มต้น อย่างไรก็ตาม มีผู้ป่วยส่วนน้อยที่จะตรวจพบได้ตอนระยะเริ่มแรก เนื่องจากอาการมักไม่เด่นชัด
- การฉายรังสีร่วมกับการให้ยาเคมีบำบัด เพิ่มอัตราการรอดชีวิตและอัตราการปลอดโรคที่ 5 ปี ได้มากกว่าการฉายรังสีเพียงอย่างเดียว ซึ่งแพทย์จะเป็นผู้วินิจฉัยและพิจารณาวิธีการรักษาที่เหมาะสมสำหรับคนไข้แต่ละราย
- การผ่าตัด จะพิจารณาในบางกรณี เนื่องจากหลังโพรงจมูกเป็นตำแหน่งที่ยากต่อการผ่าตัด โอกาสเสี่ยงมีมาก จึงจะพิจารณาในรายที่มีประโยชน์มากกว่าความเสี่ยง
เมื่อรู้จักกับมะเร็งหลังโพรงจมูกแล้ว อาจรู้สึกกลัว แต่ความจริงแล้ว การรักษาไม่น่ากลัว เนื่องจากการรักษาหลักของมะเร็งหลังโพรงจมูกได้แก่การฉายรังสี และอาจรักษาให้หายขาดได้หากได้รับการวินิจฉัยพบเร็วและรักษาอย่างรวดเร็ว
